Fecr-i Ati (Türker Uzun), ağırlıklı
olarak melankolik rap icra eden bir isim. Üretken olduğu dönemde
single'lara, ikisi EP olmak üzere üç underground albüme (Essah
EP [2010], Analiz
EP [2012], Her
Şeye Rağmen [2013]) ve
bir bandrollü albüme (23
[2011]) imza attı. Bunların yanında üç de enstrümantal albüm
hazırladı (Fecr-i Ati
Instrumentals Vol 1,
Fecr-i Ati Instrumentals
Vol 2 [İlk
iki şarkı sözlü],
Fecr-i Ati Instrumentals
Vol 3). Her
Şeye Rağmen albümünü
yayınladıktan bir süre sonra rap'e devam etmeyeceğini açıkladı.
Yıllar süren bir aradan sonra rap'e geri dönme kararı aldı.
Analiz EP
ve Her Şeye Rağmen
albümleriyle albüm dışı single'larından seçtiği parçaları
Discography
adında seçmece bir albüm hâline getirerek dijital platformlarda
yayınladı. Yeni dönemde şimdiye kadar çıkardığı şarkılar
ise “Ardımın Sırrı Karanlık”, “Pusat” ve “Karabesk”
oldu.
Fecr-i
Ati'nin özellikle Her
Şeye Rağmen albümü
melankolik rap severlerin göz atmadan geçmemesi gereken bir albüm.
Sanatçı, bu albümde sözler haricinde müziklere de oldukça
ağırlık verdiğini belirtmişti. Biri intro, biri interlude olmak
üzere toplamda 14 parçadan oluşan albümü mercek altına alalım.
1-
“Bağlamamjazz”
Albümün
intro'su niteliğinde olan enstrümantal parça gerçekten çok
kaliteli. Toplamda iki veya üç dalgadan oluşuyor (Kabaca 50.
saniyede ikinci dalga, 100. saniyedeyse -ikinci dalgayla bir kabul
edilebilecek- üçüncü dalga geliyor.). Albüme tek bir düzlemde
ilerlemeyen bir intro koyulması iyi bir tercih olmuş, albümün
geri kalanına yönelik iştahı kabartan cinsten.
10/10
2-
“Masam Büyük”
Hareketli,
hoş bir müziği olan parça oldukça başarılı. Fecr-i Ati rap
piyasasıyla ilgili konulara değinmiş ve sosyolojik tespitler
yapmış. Lotus çiçeğinden bahseden kısım düşündürücü.
“Hepsi kırk yıl hatrı olan dosttan öte bir symbiot” sözü de
çok iyi olmuş; “asalak” gibi bir sözcük yerine fantastik bir
anlatının (Örümcek Adam) asalak uzaylısının adının
söylenmesi fikrî zenginliğe işaret ediyor diyebiliriz. Auto-tune
da nakarata yakışmış.
7,5/10
3-
“İçtim İlimi”
“Masam
Büyük”ten daha gaza getirici bir parça olan “İçtim İlimi”,
Fecr-i Ati'nin toplumla ve kendisiyle ilgili sözler söylediği bir
parça. “Yanlış olan ben miyim, doğru çoğunluk mu?”, “Bu
gidişattan sıyıranlar değil sıyrılmışlar lazım.”, “İtimat
ile itaat çorbasında tuz olmaktansa 'Oku'.” gibi sözler önemli
meseleleri dile getiriyor. Flow açısından da başarılı bir
şarkı, dinleyiciyi rahatça yakalıyor.
8,5/10
4-
“Küllabi”
Aksiyon
müziği tarzında bir müziğe sahip olan parça Türkçe rap
piyasası üzerine eleştiriler içeriyor. Fecri- Ati, sözleri
ritmik açıdan müziğe iyi uydurmuş ve kimi zaman ryhme, kimi
zamansa asonans ve aliterasyonlarla âhenk yakalamış. İkinci
verse'te sözler biraz hızlanıyor.
Şarkıda
müziğin atmosferiyle uyumlu olan birtakım sembollere yer verilmesi
iyi olmuş. Fecr-i Ati, onunla boy ölçüşemeyecek rapçilerin
işlerini yarım yamalak bir alaşıma, kendi ürettiklerini ise
sağlam bir kılıca benzetmiş. Kendisini piyasada istemeyenlerin
onu adeta hançerlediklerini söyleyerek “İçten içe bileyin
hançeri, iyi bileyin bak yine ölmedim.” demiş. Kendisini
Gepetto'ya ve Bias'a (eski Yunan bilge) benzetmesi, şarkılarının
da ders niteliği taşıdığını söylemesi büyük bir özgüven
gösterisi olmuş. “Nirvanaları defnettiğim, içimde bir mezarlık
var.” diyerek de kendilerini çok üstün görenlerin aslında ona
kolay şekilde yenildiklerini ve yenileceklerini ima ediyor.
Parçanın
sonuna doğru müzik bir ara kesiliyor, Fecr-i Ati biraz yorgun,
biraz keyifli şekilde gülüyor ve “Yeah! Yeahhhhh!” diyerek
tekrar nakarata giriyor. Biz bu kısımdan şunu anlıyoruz: Fecr-i
Ati kimi zaman yorulsa bile yaptığı işten keyif alıyor ve onu
piyasada istemeyenlere aldırış etmeden, kısa bir soluk alıp
işine daha keyifle, daha şevkle sarılıyor.
7/10
5-
“Altın Elbiseli Adam”
Bu
sefer Uzak Doğu dövüş sahnelerini hatırlatan bir müzikle
şarkıya giriş yapıyoruz, ileri kısımlarda müziğe darbuka
sesleri de karışıyor. Bu seferki şarkı diğerleri kadar söz
içermeyen, daha rahat bir edayla yapılmış bir parça. Nakaratta
birtakım ahlâk ilkelerine (“Ne kimsenin yalakası ol / Ne
kimsenin özentisi ol / Ne kimsenin manitası, ne kimsenin elemanı /
Ne kimsenin kiralığı ol / -Yeah- Adam ol!...”) yer verilmesi de
müziğin atmosferiyle uyumlu olmuş. Albümün hareketli kanadını
güçlendiren ve farklı bir tat katan bir parça olmuş, bununla
birlikte diğer parçalar kadar sivrilmediği söylenebilir.
6/10
6-
“Kalk Yeniden”
Tartışmasız
olarak albümün en iyi iki üç şarkısından biri. Müzik,
üzerinde oldukça uğraşılmış cinsten. Şarkının sözleri
1,24'te giriyor olsa bile uzun giriş dinleyiciyi sıkmıyor. İlk
nakarattan sonra yine kasvetli bir araya giriyoruz. Müzik aksiyon
veya pusu sahnelerini hatırlatan cinsten ve tansiyon bir alçalıp
bir yükseliyor. Gerçekten çok güzel olmuş.
Şarkı
önceki parçalardan farklı bir tarza sahip. Diğer parçalar battle
ve protest içeriklilerken bu şarkı melankolik rap'e kayıyor ve
bir hikâye içeriyor. Şarkıda, birilerinden emir alan ve kendi
problemi olmasa da başkalarına zarar vermiş olan -fedai olduğunu
düşünebileceğimiz- bir kişinin yaşantısı yansıtılıyor; bu
bağlamda özlü söz niteliğinde şu ifade geçiyor: “Tasma
takılmış bir baştaki beyin taciz edilmiş bir ruhla ikizdir.”.
Şarkıdaki birey hatalı olduğunu fark etmiş; “Geçmişten
kaçarken yaralı ayaklarım / Temiz bir sayfanın satır başında
cehaletin şekilli aynasıydım” sözleri, bu şekilde yaşayan
birinin nasıl bir dönüşüm cenderesine girebileceğini
hissettiriyor. Son dörtlükte Fecr-i Ati yine kendisi oluyor ve
yazmak icap ettiği müddetçe rap'i bırakmayacağını söylüyor,
düşmanlarına da sert bir uyarı vermekten geri kalmıyor. On
numara bir parça.
10/10
7-
“Enstrumantal”
Parçanın
tamamına herhangi bir mecrada rastlayamadık. Albüm snippet'ında
yer verildiği kadarıyla güzel bir iş olduğu belli; ancak
“Bağlamamjazz”ın çıktığı seviyeye çıkmıyor.
8,5/10
8-
“Ağla”
“Ağla”,
albümün en dokunaklı şarkılarından biri. Müzik ve nakarat
cidden çok sağlam olmuş. Verse'lere gelecek olursak; ikinci
verse'ün ilkinden daha sağlam olduğunu söyleyebiliriz. Bu
verse'te ağlamanın anatomisi üzerine sözler sarf edilmiş, son
dörtlük ise çok iyi. “Melankolik” kelimesinin hakkını veren
bir şarkı denebilir, ama çok dinlememekte fayda var.
9/10
9-
“Her Şeye Rağmen”
Albümün
en sağlam şarkılarından biri. Albümdeki en güzel nakaratın bu
şarkıya ait olduğunu söyleyebiliriz; verse'lerse cidden dokunaklı
sözler içeriyor.
“Her
Şeye Rağmen”in müziği, Analiz
EP'de bulunan “Analiz”
şarkısının müziğine benzemekte, nakaratların ritmi de çok
benzer. “Analiz” protest türde bir parçaydı ve sosyolojik
mesajlar içeriyordu. Fecr-i Ati, o şarkıda kullandığı melodinin
melankolik bir şarkıya daha çok yakışacağını düşünmüş
olmalı ki müziği geliştirerek bu parçayı ortaya çıkarmış.
10/10
10-
“Tarih Yazar Kavuşanları”
Nakaratı
ön plana çıkan “Tarih Yazar Kavuşanları” oldukça içli
satırlar içeriyor. Yaşanmadan yazılması büyük maharet
gerektirecek olan bu parça dinleyicilere ağır gelebilecek derecede
melankolik. “Ağla” gibi bu parçayı da çok dinlememek lazım.
10/10
11-
“Işığım Olsan Karanlığıma” (feat. Lizzy Rangel)
Albümdeki
tek düet; melankolik parçalar içinde dinlendirici nitelikte
olanlardan. İlk verse'ü ve nakaratı Lizzy Rangel söylediği için
o öne çıkmış. Şarkıda ayrılığın duygusal ve yaşantısal
bir anatomisinin yapıldığını söyleyebiliriz; Lizzy Rangel daha
çok yaşantısal eksende gidiyor, Fecr-i Ati ise benzetme, mübalağa
gibi sanatlara başvurarak duygusal eksende gidiyor. Lizzy Rangel'ın
cümlelerinden birkaçını aktaralım:
“Hep
odamda yalnızım, -senin- nasıl gittiğini düşünüyorum,
-gidişin- gözlerimin önüne geliyor. Neden burada tek başımayım?”
“Seninle
ilgili her şeyi özlüyorum; dokunuşunu, gülümsemeni...”
“Her
yerde seni görmeye uğraşıyorum ama -oralarda- yoksun.”
“Gökyüzümde
bulutlar yok ama hâlâ günışığını göremiyorum.”
Fecr-i
Ati de benzer minvalde sözler yazmış, ancak hisleri daha yoğun
ifade etmiş diyebiliriz.
7/10
12-
“Günahkâra Sor”
Albümün
en kasvetli şarkılarından biri olan parça çok başarılı.
Sözlerin 1,37'de girmesi altyapıya ne denli önem verildiğini
gösteriyor. Kendisi de belirttiği üzere Fecr-i Ati bu albüme
zengin içerikli müzikler hazırlamış, sadece bir iki şarkıda
kısa sample'ların tekrarına dayanan müzikler kullanmış. “Günahkâra Sor” parçası da gerçekten çok hoş ve
yatıştırıcı bir müziğe sahip. Sözlere gelirsek; gayet şiirsel
bir anlatım yakalanmış. Çeşitli yanlışlardan ve üzüntülerden
yakasını sıyıramayan bireyin dünyaya ve kendi içine bakışı
yansıtılmış. “Günahkâr” kelimesi, işlediği günahların
idrakine varan ve bunun neticesinde vicdan muhasebesine yönelen
kişiyi karşılaşıyor. Tekrar tekrar dinlenilesi bir parça.
9/10
13-
“Heyelanlar Var”
Müziği
oldukça güzel olan parça, “Ağla” ve “Tarih Yazar
Kavuşanları” çizgisinde bir şarkı. Nakarat albümün en
nağmeli nakaratı olmuş; Fecr-i Ati'nin bu tarz nakaratlarla
melankolik rap'i olgun arabesk rap'e yaklaştırdığı
düşünülebilir. Güzel bir şarkı ama “Tarih Yazar
Kavuşanları”nın biraz gerisinde diyebiliriz.
8/10
14-
“Yine Bana Küskün”
Hareketli
ve renkli diyebileceğimiz bir melankolik şarkıyla albümü
noktalıyor Fecr-i Ati. Müzik ve ritim hoş; verse'lerde de bir
sohbet havası var. Kasvetli şarkılardan sonra gevşer gibi
dinliyoruz bu şarkıyı. Fecr-i Ati, meyhanede ikinci kişiliğini
gördüğünü ve onu ayıltmanın kendisine düştüğünü
söylüyor; ilginç bir hayal. Özellikle ikinci verse çok güzel
olmuş.
8/10
Albüm
Ortalaması: 8,464... (~) 8,5
Her
Şeye Rağmen albümü
gerek sözler, gerekse müzikler açısından oldukça sağlam bir
albüm olduğunu aldığı puanla da kanıtlamış oldu. Albümün
başlarında hareketli tarzda, battle ve protest içerikli parçalara
yer verilirken sonradan farklı ağırlıklarda ve kimi zaman olgun
arabesk rap'e kayan melankolik şarkılara yer verilmiş. Sondaki
hareketli şarkı da duygu durumunu tekrar dengeleme işlevi görmüş.
Bu denge, hareketli şarkıların melankolikler arasına
serpiştirilmesiyle de sağlanabilirdi belki, ama o zaman da duygu
geçişlerinde bir çeşit karmaşa oluşabilirdi. Albümde arka
arkaya dinlendiklerinde insanda ciğer bırakmayacak birkaç şarkı
(“Ağla”, “Tarih Yazar Kavuşanları”, “Heyelanlar Var”
ve bir ölçüde “Günahkâra Sor”) var diyebiliriz; bu açıdan
epey yoğun bir albüm olmuş. Kimi şarkıların aşağı yukarı 5
dakika sürmesi de albümü dolu dolu yapan bir diğer özellik.
Favori parçalarımız ise “Kalk Yeniden”, “Her Şeye Rağmen”
ve “İçtim İlimi”.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder